اصلاح شتابنگاشت های استان خراسان با اتکا به مطالعات ژئوتکنیکی

امروزه نقش اثرات ساختگاهی بر بزرگنمایی (در موارد نادر کوچک نمایی) امواج منتشره توسط زلزله امری پذیرفته شده است و تحقیقات در این زمینه طیف وسیعی پیدا کرده است. تحقیق حاضر در زمینه اصلاح شبکه های شتابنگاری در چهار ایستگاه طبس، قائن، دیهوک و حاجی آباد با اتکا به مطالعات ژئوتکنیکی می باشد. در این تحقیق ابتدا گمانه هایی به عمق تقریبی ‏‎30m‎‏ در نزدیک ترین محل ممکن به ایستگاه ها حفر شد و ضمن نمونه گیری و مطالعات آزمایشگاهی، با دستگاه ژئوسایزمیک تک کاناله دانشگاه تربیت مدرس بروش سطحی و عمقی (سطح به گمانه) سرعت موج برشی و از روی آن مدل برشی ماکزیمم تعیین شد. از نتایج آزمایشگاهی نیز پروفیل خاک در چهار ایستگاه مذکور بدست آمد، بموازات آن شتابنگاشتهای معتبر از این ایستگاهها انتخاب و مورد پردازش قرار گرفت. پس از تهیه شتابنگاشتهای پردازش شده و مشخصات پروفیل خاک ایستگاهها، تحلیل برگشتی ساختگاه های چهار گانه توسط نرم افزار ‏‎proshake‎‏ بروش معادل خطی صورت گرفت و برای کلیه شتابنگاشتها، منحنی های بزرگنمایی بدست آمد. از اطلاعات حاصل می توان نتیجه گیری نمود امواج با فرکانس 5/2 تا 8 هرتز توسط این ساختگاهها تشدید می شوند و لذا نبادی سازه هایی که پریود طبیعی آنها نیز در حدود 125/0 تا 4/0 ثانیه می باشد در این ایستگاهها احداث شوند (شواهد تخریب بناهای نوساز یک طبقه در این مناطق مطلب فوق را تائید می کند). همچنین در یک مطالعه پارامتریک، با تغییر متغیرهای موثر در اثرات ساختگاهی در یک مورد خاص، مشخص شد وزن مخصوص در خدود 0/4 درصد، منحنی کاهش مدول برشی در حدود 4%، منحنی میرایی در حدود 1% سرعت موج برشی در حدود 4/3% و ضخامت ساختگاه به میزان 4/5% در تغییر شتاب ماکزیمم موثر بوده است که نشان می دهد اثر ضخامت ساختگاه در ایجاد اثرات ساختگاهی از سایر پارامترها موثرتر است. نتیجه دیگر اینست که در صورت تحلیل متکی بر اطلاعات صحیح، می توان شتابنگاست واقعی روی بستر سنگی را از طریق چند ساختگاه مرتبط به آن بستر بدست آورد. البته بدلیل فاصله متفاوت از کانون زلزله، نتایج با هم اختلاف فاز خواهند داشت.